Obowiązkowe przeglądy techniczne budynków – mieszkalnych i użytkowych
Regularne badania techniczne budynków to obowiązek wynikający z Prawa budowlanego, a także praktyczna ochrona właściciela lub zarządcy. Brak aktualnych przeglądów może skutkować nie tylko karami administracyjnymi, ale także odmową wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela.
W tym artykule wyjaśniamy, jakie obowiązkowe przeglądy budynków trzeba wykonać, czym różnią się w przypadku domów jednorodzinnych i budynków mieszkalnych oraz obiektów użytkowych, a także jak wpływają na ubezpieczenie nieruchomości.
Dlaczego badania techniczne budynków są obowiązkowe?
Art. 62 ustawy Prawo budowlane jasno wskazuje, że właściciele i zarządcy mają obowiązek regularnych kontroli technicznych. Dzięki nim:
- zapewnia się bezpieczeństwo konstrukcji i instalacji,
- można wykryć usterki zanim staną się zagrożeniem,
- spełnia się wymagania prawa,
- chroni się prawo do pełnego odszkodowania z polisy ubezpieczeniowej.
Obowiązkowe przeglądy techniczne budynków mieszkalnych (prywatnych)
Właściciele domów jednorodzinnych często myślą, że ich ten obowiązek nie dotyczy. To błąd – jedyne zwolnienie dotyczy kontroli instalacji i urządzeń ochrony środowiska (art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. a). Wszystkie pozostałe obowiązki nadal obowiązują.
Raz w roku należy sprawdzić:
- przewody kominowe (dymowe, spalinowe, wentylacyjne),
- instalację gazową (jeżeli występuje),
- elementy budynku narażone na działanie czynników atmosferycznych (dach, elewacja, balkony).
Raz na 5 lat:
- instalację elektryczną i piorunochronną,
- ogólny stan techniczny i przydatność budynku do użytkowania,
- estetykę elewacji i otoczenia.
👉 Znaczenie dla ubezpieczeń:
Brak aktualnych przeglądów może być podstawą odmowy wypłaty odszkodowania lub jego pomniejszenia np. po pożarze czy awarii instalacji.
Obowiązkowe badania techniczne budynków użytkowych
W przypadku biur, magazynów, lokali usługowych czy obiektów użyteczności publicznej przepisy są bardziej rygorystyczne.
Przeglądy coroczne:
- instalacje gazowe i przewody kominowe,
- elementy narażone na czynniki atmosferyczne,
- przewody wentylacyjne (zgodnie z przepisami ppoż. – czyszczenie co najmniej raz w roku).
Przeglądy pięcioletnie:
- ogólna ocena stanu technicznego i przydatności obiektu,
- badanie instalacji elektrycznych i odgromowych,
- ocena konstrukcji nośnych i elewacji.
Urządzenia przeciwpożarowe:
Zgodnie z rozporządzeniem MSWiA, systemy i urządzenia przeciwpożarowe (np. hydranty, gaśnice, SSP) należy przeglądać i konserwować zgodnie z Polskimi Normami oraz instrukcjami producentów – co do zasady minimum raz w roku.
Dodatkowe kontrole w dużych obiektach:
- budynki o powierzchni zabudowy powyżej 2 000 m²,
- inne obiekty (niż budynki) o powierzchni dachu powyżej 1 000 m²
– wymagają dodatkowych kontroli do 31 maja i do 30 listopada każdego roku.
👉 Znaczenie dla ubezpieczeń:
Ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania w przypadku braku dokumentacji potwierdzającej wykonanie przeglądów, szczególnie w obiektach użytkowych o dużym natężeniu ruchu.
Konsekwencje braku obowiązkowych badań technicznych
Niewykonanie wymaganych przeglądów skutkuje:
- odmową wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela,
- karami administracyjnymi nałożonymi przez nadzór budowlany,
- odpowiedzialnością karną lub cywilną w przypadku wypadku,
- koniecznością przeprowadzenia kosztownych napraw nakazanych decyzją organów.
Podsumowanie – dlaczego warto pamiętać o terminowych przeglądach budynków?
Obowiązkowe przeglądy techniczne budynków to nie formalność, ale podstawa bezpieczeństwa i ochrony finansowej właściciela. Regularne badania:
- minimalizują ryzyko awarii i wypadków,
- wydłużają żywotność budynku,
- są niezbędne dla zachowania prawa do pełnego odszkodowania.
Jeśli jesteś właścicielem nieruchomości – prywatnej lub użytkowej – pamiętaj: przeglądy techniczne budynków to inwestycja w bezpieczeństwo i spokój finansowy.
